Piryt – ‘Złoto głupców’

Zapewne znamy bardzo dobrze przysłowie: Nie wszystko złoto, co się świeci. Trafnie można to przysłowie odnieść do wyjątkowego minerału jakim jest piryt. Ale co wiemy na temat tego minerału i jak możemy go wykorzystać, kiedy trafimy na tę żyłę złota?

Piryt to bardzo popularny kamień szlachetny należącym do grupy siarczków. Ponieważ posiada złotometaliczną barwę, wiele osób mylnie uznawało go za złoto. To przyczyniło się do nazywania pirytu złotem głupców lub kocim złotem. Piryt krystalizuje się tworząc sześciany, ośmiościany i dwunastościany. Nazwa tego minerału pochodzi od greckiego słowa pyr tłumaczone na ogień lub pyrites, czyli iskrzący. Spowodowane jest to faktem, że minerał iskrzy się po uderzeniu o stal. Piryt często zawiera ilości śladowe niklu, kobaltu, cynku, srebra, złota, czy też miedzi. Istotna jest informacja, że minerał ten szybko ulega powierzchniowemu wietrzeniu. Pod wpływem tlenu i wilgoci utlenia się i tym samym zachodzi zjawisko korozji. Nawet delikatne dotknięcie tego kamienia może przyczynić się do pojawieniem rdzy na jego powierzchni, ponieważ skóra dłoni jest wilgotna i ma kwaśny odczyn. W kontakcie z ludzkim ciałem piryt może także wywoływać reakcje alergiczne i podrażnienia. A zatem powinniśmy unikać bezpośredniego kontaktu tego minerału z naszą skórą, aby nie stracił swoich właściwości oraz żeby uniknąć niepożądanych reakcji.

Piryt występuje w Grecji, Hiszpanii, USA, Peru, Meksyku, Kanadzie, Australii, Ugandzie, Rosji oraz Szwecji. W Polsce największe złoże tego minerału odkryto w Rudkach koło Nowej Słupi u podnóża Łysogór.

Zastosowanie pirytu jest różnorakie. W przemyśle chemicznym używany jest do wytwarzania dwutlenku siarki i surówki żelaza. Natomiast ze względu na walory estetyczne i łatwość zdobycia, kamień ten jest atrakcyjny dla kolekcjonerów minerałów. W jubilerstwie stosowany jest od dawna w wyrobie biżuterii i ozdób.Nawet jeżeli piryt nie jest złotem, warto dostrzec jego wartość i nie pozostać obojętnym wobec jego uroku.

 

Zdjęcie: By Luis Miguel Bugallo Sánchez (Lmbuga Commons)(Lmbuga Galipedia)Publicada por/Publish by: Luis Miguel Bugallo Sánchez – Praca własna, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=340269

Dodaj komentarz